Zawsze uważałem zamki w Polsce za jedną z najciekawszych atrakcji, jakie można uwzględnić podczas wycieczki. I w sumie nic dziwnego. Czytałem namiętnie „Krzyżaków” Sienkiewicza, słuchałem opowieści dziadka o rycerzach, w telewizji oglądałem Robin Hooda, bawiłem się figurkami rycerzy częściej niż zwykłymi żołnierzykami. Do dziś cieszę się, gdy mogę zobaczyć jakiś zamek. Tak się szczęśliwie składa, że są w różnych częściach Polski, więc okazja zawsze się znajdzie niezależnie dokąd jedziemy. Które polskie zamki warto zobaczyć? Oto nasza lista.
Wawel
Dawna siedziba polskich królów i jeden z najbardziej znanych polskich zamków, a także cel licznych wycieczek szkolnych. To właściwie jeden z punktów obowiązkowych podczas wizyty w Krakowie. Zamek jest miejscem licznych wystaw stałych czasowych.
Najbardziej znane elementy ekspozycji na Wawelu to:
- Reprezentacyjne Komnaty Królewskie,
- Sztuka Wschodu. Namioty tureckie
- Wawel Zaginiony,
- Wawel Odzyskany.
Planując zwiedzanie powinniśmy dokładnie wiedzieć, co chcemy zobaczyć i kupić z wyprzedzeniem bilety online. Dobrze jest także przygotować się zawczasu na solidny wydatek – ceny nie należą do niskich – w końcu to atrakcja także dla wielu zagranicznych turystów. W 2021 roku widzieliśmy tutaj wystawę „Wszystkie arrasy króla”.
Zamek w Malborku
Największy, najbardziej okazały zamek na ziemiach polskich. Jeden z obiektów wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO. Byłem tam co najmniej dwa razy – raz jako dziecko, drugi raz już jako dorosły zwiedzałem w wersji z audio przewodnikiem. Malbork ma tę zaletę, że można uwzględnić go jako miejsce do odwiedzenia w drodze nad polskie morze. W Malborku zatrzymamy się nie tylko jadąc autem, ale również pociągiem pendolino z Warszawy do Trójmiasta. Okazały zamek widać przez okno – naprawdę trudno przegapić!
Zamek w Kwidzynie
Można powiedzieć, że to taki Malbork w miniaturze, chociaż nie będzie to najbardziej trafne określenie. Zamek połączony z katedrą w rzeczywistości jest naprawdę wielką budowlą i wizytówką miasta. Wciąż jednak pozostaje w cieniu Malborka jako tego bardziej znanego krzyżackiego zamku na ziemiach polskich. Od XIV wieku wielokrotnie niszczony i przebudowywany. W XX wieku podobnie jak inne zamki pełnił funkcję więzienia, mieścił się tu także sąd a nawet siedziba szkoły. Obecnie zlokalizowane jest tutaj muzeum. W zbiorach można znaleźć część archeologiczną przyrodniczą i etnograficzną. Byliśmy w 2020 roku. Ekspozycja raczej przeciętna. Co ciekawe to muzeum jest oddziałem… Muzeum Zamkowego w Malborku.
Zamek w Ciechanowie
Atutem jest na pewno lokalizacja blisko Warszawy. Można tutaj łatwo dojechać nie tylko autem, ale także pociągiem Kolei Mazowieckich. W zamku znajduje się niewielkie muzeum o dziwacznej nazwie „Muzeum Szlachty Mazowieckiej”, chociaż tak naprawdę o samej szlachcie niewiele się tu dowiemy – raczej o archeologii oraz historii zamku i miasta. Można się przejść murami, wspiąć na wieżę a nawet zejść do lochu. Z zamku w Ciechanowie warto przejść się także do drugiego budynku muzeum (ulica warszawska), żeby zobaczyć także ekspozycję na temat kultury żydowskiej oraz dawne rzemiosło i ludowe rzeźby. Bardzo przyjemne miejsce, jeśli myślimy o krótkim wypadzie na weekend.
Zamek w Chęcinach
Obiekt położony tuż obok Kielc. Kiedy byłem tam po raz pierwszy jako dziecko zapamiętałem go jako ruinę. Obecnie jest już w dużej części odbudowany. W XIV wieku odbywały się tutaj zjazdy rycerstwa, był siedzibą starostów grodowych i rezydencją rodzin królewskich. W późniejszym czasie podupadł. W okresie Potopu Szwedzkiego w w późniejszych czasach zamek był celem ostrzałów artyleryjskich, co doprowadziło do licznych zniszczeń. Zwiedzanie zamku to na pewno duża atrakcja dla każdego dziecka. Warto podkreślić, że zamek jest na bardzo wysokim wzgórzu. Samo wejście na szczyt wymaga trochę kondycji. Ale, żeby umilić wchodzenie po drodze ustawiono drewniane figury polskich królów.
Zamek w Lublinie
Zamek zbudowany w XII wieku i wielokrotnie modernizowany. W najstarszej części znajdziemy kaplicę Świętej Trójcy z pięknymi bizantyjskimi freskami. W związku z tym, że znajduje się tutaj siedziba Muzeum Narodowego w Lublinie, zamek ma do dyspozycji bardzo dużą powierzchnię wystawową. Zobaczymy tutaj między innymi zabytki archeologiczne, zrekonstruowane starożytne groby i piękne makiety, część poświęconą monetom i medalom,bogato zdobione meble, obrazy, ikony, elementy uzbrojenia. Na zwiedzanie wszystkiego warto zarezerwować około 2 godzin.
Zamek w Kazimierzu Dolnym
Obiekt dosłownie oblegany przez setki turystów w okolicach majówki, gdy warszawiacy szukają ciekawego miejsca na jednodniowy wyjazd. Zwiedzanie ruin zajmie jakieś 15 minut. Oprócz tego jakieś 200 metrów dalej znajduje się baszta (Wieża Łokietka)
Zamek w Liwie
Zamek położony w pobliżu Warszawy, który bardzo pozytywnie mnie zaskoczył. Przede wszystkim znajduje się tam świetna wystawa uzbrojenia. Można zobaczyć ewolucję różnych typów broni, a wybrane eksponaty nawet wziąć do ręki, co jest świetną atrakcją dla dzieci. Oprócz stałej ekspozycji są też ciekawe wystawy czasowe – my trafiliśmy na ekspozycję na temat Mikołaja Kopernika. Na pewno na pochwały zasługuje przyjazny, zaangażowany personel, który ma świetny kontakt z dziećmi.
Więcej w osobnym wpisie: Zamek w Liwie – co warto tam zobaczyć?
Jak widać ciekawych zamków jest całkiem sporo i różnią się pod wieloma względami. Część z nich to ruiny, które można zwiedzać tylko z zewnątrz, inne zostały przerobione na muzea albo hotele. Xe względu na centralne położenie zamki są z reguły łatwo dostępne, stanowią wizytówkę miast a także idealny punkt widokowy. Warto pamiętać, że potencjał mają ogromny i tylko od osób zarządzających zależy jak można go wykorzystać. Na terenie wielu polskich zamków odbywają się turnieje rycerskie, pikniki historyczne, a także inne atrakcje jak chociażby nocne zwiedzanie z przewodnikiem.
