Muzea II Wojny Światowej interesują wiele osób. Nic dziwnego – w końcu to wciąż najnowsza historia, której świadkowie wciąż żyją. Wydarzenia sprzed ponad 80 lat są istotne dla naszego kraju, ponieważ zdeterminowały wiele czynników, które mają wpływ na dzisiejsze życie. Nic dziwnego, że miejsc w których prezentowane są dokumenty czy przedmioty z ostatniej wielkiej wojny jest w Polsce całkiem sporo. Gdzie zatem warto się wybrać jeśli interesuje nas ten okres historii?
Muzeum Wojska Polskiego
To moje ulubione muzeum z dzieciństwa. Zawsze najbardziej fascynowała mnie nawet nie tyle wystawa w środku, co stojące przed wejściem pojazdy. Dziś wciąż można tam zobaczyć czołgi, samoloty i armaty. W trakcie pandemii, kiedy wszystkie muzea były zamknięte odwiedziliśmy ten militarny skansen razem z Czesiem. Sam nie wiem, czy pozostawienie plenerowej ekspozycji było celowym zabiegiem muzeum czy po prostu ktoś przez przypadek zapomniał zamknąć bramy, ale ogromnie się cieszyłem, że mogę tam być. W muzeum zobaczymy wielką kolekcję uzbrojenia i mundurów z rozmaitych okresów historycznych.
Aktualizacja 2023: Muzeum Wojska Polskiego zostało przeniesione do nowego obiektu na terenie Cytadeli Warszawskiej – na razie częściowo. Dostępna na ten moment ekspozycja związana z II Wojną Światową jest bardzo skromna, ale będzie rozbudowywana.
Recenzja nowej lokalizacji muzeum, które nazywa się teraz Narodowe Muzeum Wojska Polskiego jest w osobnym wpisie – Muzeum Wojska Polskiego – nowa lokalizacja Muszę otwarcie przyznać, że nie byłem łaskawy dla odświeżonej ekspozycji, bo po prostu mnie rozczarowała.
Muzeum Więzienia Pawiak
Warszawskie więzienie to jeden z symboli okupowanej Warszawy, często pojawia się zresztą w serialach pokazujących realia tego okresu jak „Czas Honoru” czy „Wojenne Dziewczyny”. Ekspozycja znajduje się na terenie więzienia, więc możemy zobaczyć jak wyglądały cele, jest także duża makieta pokazująca jaką funkcję pełniły poszczególne budynki oraz sala pamięci ze zdjęciami i nazwiskami najbardziej znanych postaci, które były tutaj przetrzymywane. Dzięki wizycie w muzeum dowiemy się jaki był los osadzonych, jak wyglądał uch rozkład dnia, jak radzili sobie w tych warunkach. W salach znajdziemy rysunki, wiersze czy teksty pieśni, które miały podnosić na duchu w trudnych chwilach.
Muzeum Powstania Warszawskiego
Obowiązkowe miejsce dla każdego Warszawiaka, a jeszcze nie tak dawno wzór nowoczesnego muzealnictwa z licznymi projekcjami filmowymi, nagraniami audio i efektownymi eksponatami jak chociażby ogromny samolot zawieszony pod sufitem. Dzięki wizycie w muzeum poznamy strukturę Armii Krajowej i sposoby działania Polskiego Państwa Podziemnego, grozę walki na ulicach i przeprawy przez ciemne kanały czy relacje uczestników zdarzeń z 1944 roku.
Muzeum Obrony Wybrzeża i inne obiekty wojskowe na Helu
Chociaż wszyscy słyszeli o bohaterskim Westerplatte, które broniło się przez tydzień, warto pamiętać, warto wiedzieć, że to na Półwyspie Helskim Polacy stawiali opór najdłużej. Na tym dobrze ufortyfikowanym skrawku lądu kampania wrześniowa 1939 trwała… aż do października. Śladów po polskich umocnieniach pozostało do dziś całe mnóstwo, dzięki czemu Hel jest prawdziwym rajem dla miłośników wojskowości. Największa atrakcja to Muzeum Obrony Wybrzeża, ale warto zobaczyć także Baterię Laskowskiego, a także liczne małe muzea w zrekonstruowanych bunkrach. Półwysep Helski to zresztą nie tylko Hel – Skansen Fortyfikacji Militarnych jest także w pobliskiej Jastarni.
Muzeum Marynarki Wojennej i ORP Błyskawica
Zwiedzanie okrętu-muzeum sprawiło mi mnóstwo frajdy w dzieciństwie, już sam fakt, że widzi się z bliska ogromny okręt wojenny to coś co działa na wyobraźnię. Historię innych okrętów walczących w trakcie wojny poznamy natomiast w Muzeum Marynarki Wojennej. To największe atrakcje w Gdyni obok fantastycznego Muzeum Emigracji.
Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Bitwy nad Bzurą
Sochaczew znany jest głównie z bardzo atrakcyjnego Muzeum Kolei Wąskotorowej. To jednak nie jedyna atrakcja w tym mieście. W Muzeum Ziemi Sochaczewskiej i Bitwy nad Bzurą zobaczymy dużą kolekcję mundurów, sprzętu wojskowego czy dokumentów, nie tylko z II wojny światowej, ale także z lat 1914 – 1918. Jest tu też skansen – miniaturka tego, co można zobaczyć w Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie.
Muzeum II Wojny Światowej w Gdańsku
Nowoczesne muzeum pokazujące II wojnę światową w sposób zrozumiały dla odbiorców z całego świata, a nie tylko z polskiej perspektywy. Rozległa ekspozycja traktuje wojnę kompleksowo nie tylko dokumentując historię z lat 1939-1945, ale odnosząc się także do źródła zbrojnego konfliktu oraz jego długofalowych skutków. Wojna pokazana jest przede wszystkim z perspektywy ludności cywilnej. Jeden z symboli Gdańska i miejsce, które odwiedzają także zagraniczni turyści.
Fabryka Emalia Oskara Schindlera
To w pewnym sensie krakowski odpowiednik Muzeum Powstania Warszawskiego i Więzienia Pawiak, tylko w realiach krakowskich. Samej fabryce poświęcona jest niewielka część wystawy – jest zrekonstruowany gabinet Oskara Schindlera, ciekawa instalacja wykonana z emaliowanych naczyń oraz sala kinowa, gdzie można obejrzeć film ze wspomnieniami pracowników. Prezentowana tematyka jest jednak znacznie szersza, bo obejmuje kompleksowo losy okupowanego Krakowa. Z ekspozycji dowiemy się wiele na temat grozy w krakowskich getcie, przymusowej pracy. Niemieckiej propagandzie czy funkcjonowaniu obozu KL Plaszow. Wystawa zrealizowana jest z ogromnym rozmachem – znajdziemy tutaj zrekonstruowane pomieszczenia czy witryny sklepowe, usłyszymy toczone konspiracyjnym szeptem rozmowy, przeczytamy wstrząsające relacje napisane dziecięcym pismem. Jedno z najciekawszych muzeów w Polsce!
